OD STYCZNIA 2019 R. NOWE RYGORY W ROZLICZANIU VAT WEWNĄTRZ UNII EUROPEJSKIEJ
Nowy rok przyniesie duże zmiany w rozliczaniu transakcji towarowych. Chodzi m.in. o zerową stawkę VAT dla wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. Zmiany dotkną również magazynów konsygnacyjnych i dostaw łańcuchowych.
Nowe zasady rozliczania VAT są skutkiem nowelizacji przepisów unijnych, tj. Dyrektywy 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej oraz rozporządzenie wykonawcze UE nr 282/2011 z 15 marca 2011 r. ustanawiające środki wykonawcze do Dyrektywy VAT.
Zmiany w rozliczaniu WDT – najbardziej istotne oraz mające znaczenie praktyczne dla przedsiębiorców, są zmiany dotyczące zastosowania 0-proc. stawki VAT do dostaw wewnątrzwspólnotowych (WDT). Zmienione przepisy przewidują, że istniejące do tej pory wymogi formalne staną się przesłankami materialnymi stosowania stawki 0 proc. Chodzi o warunek w postaci konieczności podania prawidłowego numeru VAT kontrahenta oraz obowiązek prawidłowego wykazania transakcji w informacji podsumowującej. Do tej pory błędy w tym zakresie stanowiły naruszenie przepisów mogące powodować negatywne konsekwencje, ale – jeśli wywóz towarów realnie nastąpił a nabywcą był podatnik – to samo prawo do stawki 0% było zachowywane.
Zmienione przepisy przewidują wprost, że stawka 0 proc. jest stosowana tylko, jeśli kontrahent posiada i poda numer identyfikacji dla celów VAT z innego kraju członkowskiego oraz jeśli informacja podsumowująca zostanie złożona i będzie prawidłowo wykazywać daną transakcję.
Zmianie ulegną zasady dokumentowania dostaw. Nowe regulacje przewidziane są w rozporządzeniu. Oznacza to, że będą one bezpośrednio stosowane w całej Unii, bez konieczności nowelizowania przepisów krajowych. Dość szczegółowo wskazują one, jakie dokumenty mogą być stosowane, aby wykazać że towar został wywieziony. Przepisy jednocześnie wprowadzają nową zasadę, że podatnik musi posiadać co najmniej dwa z nich, wydane przez dwie różne strony.
Cytat ze zmienionego rozporządzenia 2018/1912 z 4.12.2018 r. jakie dokumenty trzeba będzie posiadać do zastosowania 0 stawki VAT przy wywozie towarów do UE „ ……
1.Do celów stosowania zwolnień ustanowionych w art. 138 dyrektywy 2006/112/WE domniemywa się, że towary zostały wysłane lub przetransportowane z państwa członkowskiego do miejsca przeznaczenia znajdującego się poza jego terytorium, ale na terytorium Wspólnoty, w którymkolwiek z następujących przypadków:
- sprzedawca wskazuje, że towary zostały wysłane lub przetransportowane przez niego lub przez osobę trzecią działającą na jego rzecz, oraz sprzedawca jest w posiadaniu co najmniej dwóch niebędących ze sobą w sprzeczności dowodów, o których mowa w ust. 3 lit. a), które zostały wydane przez dwie różne strony, które są niezależne od siebie nawzajem, od sprzedawcy i od nabywcy, albo sprzedawca jest w posiadaniu jakichkolwiek pojedynczych dowodów, o których mowa w ust. 3 lit. a), wraz z jakimikolwiek pojedynczymi niebędącymi ze sobą w sprzeczności dowodami, o których mowa w ust. 3 lit. b), potwierdzających wysyłkę lub transport, które zostały wydane przez dwie różne strony, które są niezależne od siebie nawzajem, od sprzedawcy i od nabywcy;
b) sprzedawca jest w posiadaniu następujących dokumentów:
(i) pisemnego oświadczenia nabywcy potwierdzającego, że towary zostały wysłane lub przetransportowane przez nabywcę lub przez osobę trzecią działającą na rzecz nabywcy, oraz wskazującego państwo członkowskie przeznaczenia towarów; takie pisemne oświadczenie określa: datę wystawienia; nazwę lub imię i nazwisko oraz adres nabywcy; ilość i rodzaj towarów; datę i miejsce przybycia towarów; w przypadku dostawy środków transportu, numer identyfikacyjny środków transportu; oraz identyfikację osoby przyjmującej towary na rzecz nabywcy; oraz
(ii) co najmniej dwóch niebędących ze sobą w sprzeczności dowodów, o których mowa w ust. 3 lit. a), które zostały wydane przez dwie różne strony, które są niezależne od siebie nawzajem, od sprzedawcy i nabywcy, lub jakichkolwiek pojedynczych dowodów, o których mowa w ust. 3 lit. a), wraz z jakimikolwiek pojedynczymi niebędącymi ze sobą w sprzeczności dowodami, o których mowa w ust. 3 lit. b), potwierdzających transport lub wysyłkę, które zostały wydane przez dwie różne strony, które są niezależne od siebie nawzajem, od sprzedawcy i od nabywcy.
Nabywca dostarcza sprzedawcy pisemne oświadczenie, o którym mowa w lit. b) ppkt (i), do dziesiątego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła dostawa.
2.Organ podatkowy może obalić domniemanie przyjęte na podstawie ust. 1.
3.Do celów ust. 1 następujące dokumenty są akceptowane jako dowód wysyłki lub transportu:
a) dokumenty odnoszące się do wysyłki lub transportu towarów, takie jak podpisany list przewozowy CMR, konosament, faktura za towarowy przewóz lotniczy lub faktura od przewoźnika towarów;
b) następujące dokumenty:
(i) polisa ubezpieczeniowa w odniesieniu do wysyłki lub transportu towarów lub dokumenty bankowe potwierdzające zapłatę za wysyłkę lub transport towarów;
(ii) dokumenty urzędowe wydane przez organ władzy publicznej, na przykład notariusza, potwierdzające przybycie towarów do państwa członkowskiego przeznaczenia;
(iii) poświadczenie odbioru wystawione przez prowadzącego magazyn w państwie członkowskim przeznaczenia, potwierdzające składowanie towarów w tym państwie członkowskim.”;
Zmiany w rozliczeniach magazynów konsygnacyjnych
Inne ważne zmiany wchodzące w życie od 1 stycznia 2020 r. mają bardziej pozytywny wydźwięk dla podatników. Nowe przepisy przewidują ułatwienia dla przedsiębiorców korzystających z tzw. magazynów konsygnacyjnych, zwanych również magazynami typu „call-off stock”. – To rozwiązanie jest stosowane w różnych krajach UE (w tym również w Polsce), aby uprościć rozliczenia z tytułu transakcji wewnątrzwspólnotowych, kiedy towary są wysyłane do magazynu w innym kraju i dopiero po jakimś czasie pobierane przez ich docelowego odbiorcę. Do tej pory brak było uregulowania takiej sytuacji na poziomie Dyrektywy VAT, a rozwiązania z różnych krajów były niejednolite. Dodanie przepisów do Dyrektywy VAT ułatwi zatem stosowanie tych rozwiązań poprzez sam fakt ich harmonizacji – w całej Unii tego typu przemieszczenia będą rozliczane w ten sposób, że samo przemieszczenie do magazynu nie stanowi dostawy, która jest wykazywana jako WDT dopiero przy pobraniu towarów przez odbiorcę, czemu towarzyszy wykazanie przez ten podmiot wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.
Zmiany w opodatkowaniu dostaw łańcuchowych
Zmiany dotkną również opodatkowania VAT dostaw łańcuchowych. Chodzi o transakcje, w których towar jest kolejno odsprzedawany pomiędzy wieloma podmiotami, jednak wysyłka następuje bezpośrednio od pierwszego dostawcy do ostatniego podmiotu w łańcuchu.
W takim przypadku, dla prawidłowego rozliczenia VAT konieczne jest przypisane transportu do jednej konkretnej sprzedaży w całym łańcuchu (tzw. dostawa ruchoma). W Dyrektywie VAT brakowało jednak przepisów na ten temat i wszelkie zasady w tej mierze były wywodzone z orzeczeń TSUE. Od 1 stycznia 2020 r. ma natomiast zostać wprowadzona zasada, że (poza jednym wyjątkiem) dostawą ruchomą będzie sprzedaż do tzw. podmiotu pośredniczącego, którym będzie podmiot transportujący towary.
Nowe przepisy wprowadzają także termin podatnika certyfikowanego VAT. Służyć on będzie do rozróżnienia między rzetelnymi i mniej rzetelnymi podatnikami. Koncept podatnika certyfikowanego ma być też wykorzystany do uproszczenia regulacji dotyczących transakcji łańcuchowych, które według niektórych są najbardziej skomplikowanymi przepisami, sprawiającymi najwięcej trudności w stosowaniu w całym systemie VAT.
Trwają prace legislacyjne nad implementacją części z tych przepisów do polskiego porządku prawnego. Część z nich (tzn. te zaostrzające wymogi dokumentacyjne dla WDT) wprowadzono rozporządzeniem wykonawczym Rady UE, a więc musimy stosować je bezpośrednio (bez konieczności wdrażania do ustawy o podatku od towarów i usług). Tak czy inaczej podatnikom nie pozostało zbyt wiele czasu na przygotowanie się do stosowania powyższych regulacji, ponieważ powinny one obowiązywać od 1 stycznia 2020 r.
W PRZYSZŁYM ROKU KARY ZA PRZESTĘPSTWA I WYKROCZENIA SKARBOWE BĘDĄ WYŻSZE
Niemal 25 milionów złotych w przyszłym roku wyniesie maksymalna kara za przestępstwo skarbowe. Natomiast najniższa grzywna za wykroczenie – 260 złotych. Wzrost kar ma związek z podwyższeniem minimalnego wynagrodzenia. Wysokość minimalnej pensji ma znaczący wpływ na wymiar kar, które organy podatkowe mogą nakładać na podatników, na podstawie przepisów kodeksu karnego skarbowego.
Przestępstwo a wykroczenie skarbowe – popełnianie przestępstw i wykroczeń skarbowych jest karane. Kwalifikacja zależy od wartości popełnionego czynu. Kodeks karny skarbowy określa, że przestępstwem skarbowym jest czyn zabroniony przez kodeks pod groźbą kary grzywny w stawkach dziennych, kary ograniczenia wolności lub kary pozbawienia wolności. Wykroczeniem skarbowym jest natomiast czyn zabroniony przez kodeks pod groźbą kary grzywny określonej kwotowo, jeżeli kwota uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej albo wartość przedmiotu czynu nie przekracza pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia. Wartość graniczna pomiędzy wykroczeniem a przestępstwem wyniesie zatem w 2020 r. 13 tys. zł.
Kary za wykroczenia skarbowe – karą za wykroczenia skarbowe jest kara grzywny. Określa się ją kwotowo. Kara grzywny – co do zasady – może być wymierzona w granicach od jednej dziesiątej do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia, chyba że kodeks stanowi inaczej.
Mandatem karnym można nałożyć karę grzywny w granicach nieprzekraczających podwójnej wysokości minimalnego wynagrodzenia. Wyrokiem nakazowym można natomiast wymierzyć karę grzywny w granicach nieprzekraczających dziesięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia. Co ważne, wymierzając karę grzywny lub nakładając ją mandatem karnym, uwzględnia się także stosunki majątkowe i rodzinne sprawcy oraz jego dochody i możliwości zarobkowe.
W 2020 r. kara grzywny wyniesie zatem od 260 zł do 52 tys. zł. Mandat karny nie będzie mógł być natomiast wyższy niż 5,2 tys. zł. Maksymalna kara grzywny nałożona wyrokiem nakazowym wyniesie 26 tys. zł.
Kary za przestępstwa skarbowe
Karami za przestępstwa skarbowe są:
-
- kara grzywny w stawkach dziennych,
- kara ograniczenia wolności oraz
- kara pozbawienia wolności.
Z przepisów kodeksu karnego skarbowego wynika, że wymierzając karę grzywny, sąd określa liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki dziennej. Jeżeli kodeks nie stanowi inaczej, najniższa liczba stawek wynosi 10, najwyższa – 720. Wyrokiem nakazowym można wymierzyć karę grzywny w wysokości nieprzekraczającej 200 stawek dziennych, chyba że kodeks przewiduje karę łagodniejszą. Także w tym przypadku, ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Co istotne, stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej czterystukrotności.
W 2020 r. stawka dzienna wyniesie od 86,67 do 34 668 zł. Kara grzywny nie będzie mogła być niższa, niż 866,70 zł. Maksymalna wysokość kary grzywny wyniesie 24 960 960 zł. Wyrokiem nakazowym będzie można wymierzyć karę do 6 933 600 zł.
PODATKI I OPŁATY LOKALNE W 2020 ROKU
Od 1 stycznia 2020 r. będą obowiązywały nowe stawki maksymalne podatku od nieruchomości, podatku od środków transportowych oraz opłat lokalnych, tj. opłaty: targowej, miejscowej, uzdrowiskowej, od posiadania psów oraz reklamowej. Nowe stawki maksymalne zostały ogłoszone w obwieszczeniu Ministra Finansów z 24 lipca 2019 r. (M.P. poz. 738) i są wyższe w porównaniu z 2019 rokiem o 1,8%, czyli o wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w I półroczu 2019 r. w stosunku do I półrocza 2018 r. W ubiegłym roku wskaźnik wzrósł o 1,6%. Przypomnijmy, że rada gminy nie musi uchwalać stawek maksymalnych i może pozostawić stawki podatków i opłat na poziomie z poprzedniego roku.
Zgodnie z ww. obwieszczeniem górne granice stawek kwotowych na rok 2020 będą wynosić:
grunty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, bez względu na sposób zakwalifikowania w ewidencji gruntów i budynków – 0,95 zł od 1 m2powierzchni
budynki lub ich części:
- mieszkalne – 0,81 zł od 1 m2powierzchni użytkowej
- związane z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz budynki mieszkalne lub ich części zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej – 23,90 zł od 1 m2powierzchni użytkowej
Opłata targowa – 792,21 zł dziennie
Opłata reklamowa: część stała – 2,59 zł dziennie i część zmienna – 0,23 zł od 1 m2 pola powierzchni tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego służących ekspozycji reklamy dziennie.
DANINA SOLIDARNOŚCIOWA
W 2019 r. w przepisach Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pojawił się nowy podatek – danina solidarnościowa.
Danina solidarnościowa – powyżej 1 mln zł
Generalnie nowo wprowadzone przepisy art. 30h i 30i Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczą wszystkich podatników PIT– jednak, jak wskazuje art. 30h ust. 2, podatek będzie pobierany od nadwyżki dochodu ponad kwotę 1.000.000 zł w danym roku podatkowym. Jeśli ktoś przekroczy taką sumę, będzie zobowiązany do opłacenia 4% od różnicy między uzyskanym dochodem a kwotą 1.000.000 zł. Podatnicy zobowiązani do odprowadzenia daniny solidarnościowej powinni złożyć w tej kwestii deklarację podatkową oraz opłacić podatek w terminie do 30 kwietnia kolejnego roku podatkowego. Oznacza to, że po raz pierwszy takiego rozliczenia dokonamy do 30 kwietnia 2020 r., przy rozliczaniu dochodów z 2019 r.
Danina solidarnościowa – podstawa wyliczenia
Rozliczenie roczne w zakresie podatku dochodowego wiąże się często z wykazaniem różnych źródeł przychodów. Czasem można je wszystkie ująć w jednej deklaracji (np. dochody z etatu i równoległej umowy zlecenia); zdarza się jednak, że wymaganych jest więcej deklaracji (np. dla etatu i zysków kapitałowych). Dla daniny solidarnościowej nie ma to większego znaczenia – jak wskazują przepisy, należy tu zsumować uzyskane wdanym roku podatkowy. Oznacza to, że po raz pierwszy takiego rozliczenia dokonamy do 30 kwietnia 2020 r., przy rozliczaniu dochodów z 2019 r.
Uwaga: danina solidarnościowa nie będzie stanowiła kosztu uzyskania przychodu.
PRZEDŁUŻONO ZASADY ODLICZANIA VAT OD SAMOCHODÓW
Od 1 kwietnia 2014 r. obowiązują aktualne przepisy dotyczące odliczania VAT od samochodów osobowych. Zasadą w świetle art. 86a ust. 1 ustawy o VAT jest, że od samochodów osobowych przysługuje 50% odliczenie podatku. Limitowane jest również odliczenie VAT od wydatków związanych z samochodami, w stosunku do których przysługuje podatnikowi ograniczone (50%) prawo do odliczenia.
Możliwość wprowadzenia odstępstwa od ogólnej zasady odliczeń VAT wynika z decyzji wykonawczej Rady Unii Europejskiej nr 2013/805/UE z dnia 17 grudnia 2013 r. upoważniającej Rzeczpospolitą Polską do stosowania środków stanowiących odstępstwo od art. 26 ust. 1 lit. a) i art. 168 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, w której Polska została upoważniona do dnia 31 grudnia 2016 r. do ograniczenia do wysokości 50% prawa do odliczania VAT od zakupu, nabycia wewnątrzwspólnotowego, przywozu, wynajmu lub leasingu niektórych silnikowych pojazdów drogowych oraz wydatków z nimi związanych, jeśli takie pojazdy nie są używane wyłącznie do celów działalności gospodarczej oraz do zwolnienia podatników z obowiązku uznawania korzystania z takich pojazdów w celach niezwiązanych z prowadzeniem działalności gospodarczej za świadczenie usług zgodnie z art. 26 ust. 1 lit. a) dyrektywy 2006/112/WE i odpowiednio art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT.
Powyższa decyzja została zmieniona decyzją wykonawczą Rady Unii Europejskiej nr 2016/1837 w wyniku czego obowiązywanie ww. odstępstw od ogólnego systemu odliczeń w VAT zostało przedłużone do dnia 31 grudnia 2019 r.
Ministerstwo Finansów w styczniu 2019 r. wystosowało do Komisji Europejskiej kolejny wniosek o upoważnienie do dalszego stosowania środków stanowiących odstępstwo na kolejny okres do dnia 31 grudnia 2022 r.
Decyzją wykonawczą z dnia 24 września 2019 r. nr 2019/1594 Rada Unii Europejskiej zmieniła decyzję wykonawczą 2013/805/UE upoważniającą Polskę do stosowania środków stanowiących odstępstwo od art. 26 ust. 1 lit. a) i art. 168 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.
W jej wyniku Polska została upoważniona do stosowania odstępstwa w systemie odliczeń VAT w odniesieniu do samochodów osobowych niewykorzystywanych wyłącznie do prowadzonej działalności gospodarczej do końca 2022 r.
Wobec powyższego zasady odliczania VAT od samochodów pozostaną w niezmienionej postaci aż do końca 2022 r.
Polska została również upoważniona do przedłużenia wskazanego wyżej okresu stosowania odstępstwa pod warunkiem złożenia do Komisji Europejskiej do dnia 1 kwietnia 2022 r. wniosku o przedłużenie obowiązywania środków stanowiących ww. odstępstwo oraz dołączenia sprawozdania obejmującego przegląd stosowanego ograniczenia procentowego dotyczącego prawa do odliczenia VAT na podstawie decyzji nr 2019/1594.
ZMIANY W ROZPORZĄDZENIU WS. PRZESYŁANIA DEKLARACJI
W Dzienniku Ustaw opublikowano rozporządzenie zmieniające przepisy dotyczące sposobu przesyłania deklaracji i podań oraz rodzajów podpisu elektronicznego, którymi powinny być opatrzone. Od 1 listopada br. w niektórych sytuacjach można będzie składać zgłoszenia o planowanym nabyciu wewnątrzwspólnotowym bez konieczności użycia kwalifikowanego podpisu elektronicznego.
Nowe przepisy wprowadzają możliwość opatrywania zgłoszenia o planowanym nabyciu wewnątrzwspólnotowym wyrobów akcyzowych do składu podatkowego innych niż określone w załączniku nr 2 do ustawy z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym, objętych stawką akcyzy inną niż stawka zerowa, przemieszczanych na terytorium kraju w ramach nabycia wewnątrzwspólnotowego w celu wprowadzenia ich do składu podatkowego, podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy certyfikatu celnego i innym podpisem elektronicznym zapewniającym autentyczność deklaracji i podań.
Zgodnie z rozporządzeniem, przesyłanie tego rodzaju zgłoszeń następować będzie za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych. Jednocześnie w takim przypadku nie będzie wymogu stosowania kwalifikowanego podpisu elektronicznego. Jak zaznacza resort finansów, zmiana pozwoli więc większej grupie podatników składać zgłoszenia przez internet.
Zmiany wprowadza rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z 25 października 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu przesyłania deklaracji i podań oraz rodzajów podpisu elektronicznego, którymi powinny być opatrzone (Dz. U. z 2019 r., poz. 2072). Rozporządzenie weszło w życie 1 listopada 2019 r.
MIKRORACHUNEK PODATKOWY – MINISTERSTWO FINANSÓW URUCHOMIŁO GENERATOR NUMERÓW
Resort finansów uruchomił generator, dzięki któremu każdy podatnik może sprawdzić swój numer mikrorachunku podatkowego. Od początku 2020 r. podatki PIT, CIT i VAT będzie można płacić tylko za pomocą takiego mikrorachunku, czyli indywidualnego rachunku podatkowego.
Indywidualny rachunek podatkowy, tak zwany mikrorachunek podatkowy, to nowe uproszczenie przygotowane przez Ministerstwo Finansów i Krajową Administrację Skarbową. Dzięki niemu od 1 stycznia 2020 r. podatnik będzie mieć swój jeden, stały, indywidualny rachunek, który będzie służyć do wpłat podatków PIT, CIT i VAT – tłumaczy minister finansów, inwestycji i rozwoju, Jerzy Kwieciński.
Numer mikrorachunku można obecnie sprawdzić przez Internet na stronie Ministerstwa Finansów (za pomocą automatycznego generatora) lub w dowolnym urzędzie skarbowym. Wystarczające do tego jest podanie swojego numeru PESEL (osoby fizyczne) albo NIP (organizacje).
Jak podkreśla resort finansów, indywidualne numery rachunków podatkowych są nadawane każdemu podatnikowi/płatnikowi w automatyczny sposób, dzięki czemu nie ma np. potrzeby złożenia odpowiedniego wniosku. Każdy taki rachunek, oprócz identyfikatora podatkowego, zawiera cyfry 1010 0071 222.
Za pomocą mikrorachunków podatkowych można będzie płacić podatki PIT, CIT i VAT (bez wybierania oddzielnych rachunków). Obecne numery rachunków urzędów skarbowych do wpłat będą natomiast aktywne do 31 grudnia 2019 r.
VAT ZA LISTOPAD ROZLICZANY W NOWEJ WERSJI DEKLARACJI
Od początku listopada br., zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z 25.10.2019 r. w sprawie wzorów deklaracji dla podatku VAT (Dz.U. poz. 2104), obowiązują zmodyfikowane formularze VAT-7, VAT-7K, VAT-8 oraz VAT-9M. Rozporządzenie nie zawiera przepisów przejściowych, co oznacza, że nie przewiduje możliwości czasowego stosowania formularzy dotychczasowych. Zatem, nowe wersje deklaracji należy stosować już począwszy od rozliczenia za listopad lub za czwarty kwartał 2019 r.
Modyfikacje formularzy deklaracji VAT odnoszą się do podatników objętych pakietem paliwowym i obligatoryjnym mechanizmem podzielonej płatności (tzw. split payment).
Pakiet paliwowy – na podstawie art. 1 pkt 20 ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług wprowadzono do ustawy o VAT (art. 103 ust. 5aa) katalog towarów, co do których podatnik jest obowiązany bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania kwot podatku od towarów i usług na rachunek urzędu skarbowego właściwego w zakresie wpłat podatku akcyzowego, co ma zapobiec wątpliwościom co do zakresu stosowania przepisów ustawy o podatku akcyzowym i ustawy o podatku od towarów i usług w odniesieniu do produktów ropopochodnych, które mogą być zastosowane zarówno do napędu pojazdów, jak i stanowić surowiec do produkcji innych towarów (np. olej napędowy zużywany do produkcji olejów smarowych). Dodany przepis art. 103 ust. 5aa znacznie rozszerza zakres stosowania pakietu paliwowego, jeśli chodzi o liczbę towarów objętych tym specjalnym sposobem rozliczania VAT z tytułu WNT. W art. 103 ust. 5aa wskazana została m.in. lista towarów objętych pakietem paliwowym, sklasyfikowanych według odpowiednich kodów CN, obejmująca kilkadziesiąt towarów.
Split payment i odwrotne obciążenie VAT – z kolei na podstawie art. 1 pkt 18 ustawy z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, w związku z obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności wprowadzono wymóg zamieszczania na fakturze specjalnego oznaczenia poprzez dodanie do katalogu informacji, jakie powinna zawierać faktura zapisu „mechanizm podzielonej płatności” (art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy VAT). Celem wyodrębnienia podatników, którzy na mocy przepisów ww. ustawy z dnia 9 sierpnia 2019 r. obowiązani są do specjalnego oznaczania faktur dodano nowy znacznik będący informacją dla organu podatkowego o tego typu podatnikach.
Ponadto, z dniem 1 listopada 2019 r. ww. ustawa z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw uchyliła art. 17 ust. 1 pkt 7 i 8 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. przepisy dotyczące odwrotnego obciążenia. Jednakże po 1 listopada br. mogą zdarzyć się przypadki rozliczenia podatku w mechanizmie reverse charge, przykładowo transakcja dokonana przed 1 listopada 2019 r., ale rozliczana według metody kasowej. Oznacza to, że obowiązek rozliczenia podatku z tej transakcji powstanie w deklaracji za okres rozliczeniowy przypadający po 1 listopada 2019 r. Stąd, w celu dokonania rozliczeń w okresie przejściowym, pozycje dotyczące tego mechanizmu w poszczególnych wzorach deklaracji VAT pozostały.
Powyższe zmiany spowodowały konieczność wprowadzenia zmian we wzorach deklaracji dla podatku od towarów i usług.
Do wzorów deklaracji VAT-7(19) i VAT-7K(13) wprowadzono następujące zmiany:
- W części C Rozliczenie podatku należnego
- • w wierszu 19 zmieniono opis na następujący „Kwota podatku od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o których mowa w art. 103 ust. 5aa ustawy, podlegająca wpłacie w terminach, o których mowa w art. 103 ust. 5a i 5b ustawy”,
- W bloku F Informacje dodatkowe
- • wprowadzono nowy znacznik z opisem „Podatnik wystawił w okresie rozliczeniowym fakturę, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy”.
Do wzoru deklaracji VAT-8(9) wprowadzono następujące zmiany:
- W części C Rozliczenie podatku należnego
- • w pozycji 21 zmieniono opis na następujący „Podatek od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o których mowa w art. 103 ust. 5aa ustawy, podlegający wpłacie w terminach, o których mowa w art. 103 ust. 5a i 5b ustawy”.
W deklaracjach uaktualniono również publikatory, a także wprowadzono drobne zmiany uściślające i redakcyjne.
Do ww. zmian dostosowano OBJAŚNIENIA DO DEKLARACJI DLA PODATKU OD TOWARÓW I USŁUG.
Brak przepisów przejściowych
Nowe rozporządzenie weszło w życie 1 listopada 2019 r. i nie przewiduje możliwości czasowego stosowania formularzy dotychczasowych. Zatem, nowe wzory:
-
- VAT-7(20), VAT-8(10) i VAT-9M(9) – stosuje się, począwszy od rozliczenia za listopad 2019 r.;
- VAT-7K(14) – stosuje się, począwszy od rozliczenia za czwarty kwartał 2019 r.
DO ROZLICZENIA VAT POTRZEBNE BĘDĄ TRZY KLASYFIKACJE ZAMIAST JEDNEJ
Obecnie towary i usługi na potrzeby VAT są identyfikowane za pomocą Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług z 2008 r. Od kwietnia przyszłego roku dla towarów podstawą będzie Nomenklatura Scalona. W zakresie usług przepisy odwołują się zaś do PKWiU z 2015 i 2008 r. W celu prawidłowego określenia stawki konieczne będzie korzystanie z trzech różnych klasyfikacji.
Dla towarów kody CN – od 1 kwietnia 2020 r. w zakresie towarów zastosowanie znajdzie Nomenklatura Scalona (CN). Zasada ta została wprowadzona wraz z przepisami dotyczącymi nowej matrycy stawek VAT. Nomenklatura Scalona jest klasyfikacją europejską. Stosuje się ją na potrzeby Wspólnej Taryfy Celnej, która swoje bezpośrednio źródło posiada w międzynarodowym Zharmonizowanym System Oznaczania i Kodowania Towarów (HS) opracowywanym przez Światową Organizację Celną.
Dla usług konieczne PKWiU – klasyfikacja CN nie obejmuje usług, w związku z tym ustawodawca zdecydował, że usługi będą klasyfikowane wciąż według klasyfikacji PKWiU, ale według jej najnowszej wersji z 2015 r.
Podatnicy nie będą mogli całkowicie zapomnieć o klasyfikacji PKWiU z 2008 r, ponieważ od 1 listopada 2019 r., towary i usługi objęte obowiązkowym mechanizmem podzielonej płatności (tzw. split paymentem), są wciąż identyfikowane według PKWiU z 2008 r.
Potwierdza to brzmienie ustawy z 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Wprowadzony nowelizacją załącznik nr 15 do ustawy o VAT określa wykaz towarów i usług, wobec których obowiązkowe będzie stosowanie podzielonej płatności. Ustawodawca powołuje się w tym załączniku na symbole PKWiU. W innych załącznikach wskazuje natomiast wyraźnie na CN lub PKWiU 2015. Mamy więc do czynienia z trzema klasyfikacjami.
Trzy klasyfikacje dużym wyzwaniem – stosowanie trzech różnych klasyfikacji statystycznych będzie stanowiło duże wyzwanie. Ogromnym problemem będzie odpowiednie skonfigurowanie systemów finansowo-księgowych, tak aby umożliwiały one prawidłowe klasyfikowanie sprzedaży i zakupów pod kątem VAT. Wielu przypadkach nie będzie to w praktyce wykonalne, wobec czego podatnicy będą zmuszeni do poszukiwania czasochłonnych rozwiązań alternatywnych (np. analiza towarów czy usług poza systemem księgowym). Zapewne zwiększy się również ryzyko błędnego zaklasyfikowania transakcji.
Nowelizacja ustawy wprowadza co prawda instytucję tzw. wiążącej informacji stawkowej (WIS), jeśli więc podatnik będzie miał wątpliwość jak daną transakcję zaklasyfikować i jaką stawką opodatkować, będzie mógł wystąpić do organów podatkowych z pytaniem w tym zakresie dokładnie tak jak teraz występuje z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej. Zapytać będzie można o klasyfikację zarówno na podstawie Nomenklatury Scalonej jak i Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych oraz obydwu wersji PKWiU, teoretycznie więc narzędzie do weryfikacji właściwej stawki VAT jest. Wnioski można składać od 1 listopada br. Wiążące informacje stawkowe mają być wydawane w terminie trzech miesięcy od złożenia wniosku. Przepisy przewidują jednak, że w przypadku, gdy wydanie WIS wymagać będzie przeprowadzenia badania lub analizy laboratoryjnej, czas ten wydłuży się o czas potrzebny na opracowanie analizy.
Opracowała:
Maria Mołodzińska