Zastosowanie nieprawidłowej stawki podatku VAT łatwo skorygować w przypadku udokumentowania transakcji fakturą. Inaczej jest jednak, gdy nieprawidłowość dokumentuje wyłącznie paragon. Rozporządzenie z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących wskazuje metody korekt rozliczeń dokumentowanych paragonem w sytuacji wystąpienia „oczywistej pomyłki”.
Stosowanie niewłaściwej stawki VAT zalicza się jednak do innej kategorii błędów, gdzie błędna informacja w ewidencji prowadzonej przy użyciu kasy rejestrującej nie jest ujawniana w momencie sprzedaży, lecz po upływie dłuższego czasu. Ewidencja oczywistych pomyłek nie powinna być zatem formą, w jakiej dochodzi do skorygowania błędów.
W takiej sytuacji opinie organów podatkowych są podzielone. Jak wykazuje Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z dnia 20 maja 2015 r. (sygnatura IPPP2/443-188//14-4/KOM) „brak regulacji prawnych w tym zakresie nie może pozbawić podatnika możliwości dokonania korekty, jeżeli możliwe jest wykazanie, że obroty z danej transakcji były inne niż kwota figurująca na paragonie”. Izba uznała, że prawidłowym będzie skorygowanie obrotu i jednoczesne zaliczenie nadwyżki niezwróconej nabywcom, których nie da się zidentyfikować, do przychodów podatnika w podatku PIT.
Innego zdania był Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 25.02.2016 r. (sygn. akt ILPP2/4512-1-902/15-3/JK). Dyrektor stwierdził, że sytuacja podatnika zależy od tego, czy możliwy jest zwrot nadpłaconej kwoty na rzecz nabywcy towaru lub usługi, czy też nie da się takich osób w ogóle zidentyfikować.
Trzy tryby postępowania z błędną stawką VAT na paragonie
Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej istnieją trzy metody postępowania w zakresie korygowania tego rodzaju sytuacji zaewidencjonowanych na kasie rejestrującej. Pierwsza metoda postępowania dotyczy sytuacji, w której już pierwotnie sprzedaż została udokumentowana fakturą. W przypadku transakcji udokumentowanych konsumenckimi fakturami VAT, taka korekta rozliczenia powinna być poprzedzona wystawieniem przez podatnika faktury korygującej i dokonaniem zwrotu kwoty różnicy wynikającej z wystawionej faktury korygującej na rzecz nabywcy lub ostatecznego konsumenta, który poniósł ciężar podatku. W przypadku sprzedaży dokonanej na rzecz osób fizycznych dla których nie były wystawiane faktury, podatnik może wystąpić z wnioskiem o zwrot w sytuacji gdy dokonanie zwrotu nie doprowadzi do bezpodstawnego wzbogacenia podatnika realizującego dostawę towarów.
Druga metoda dotyczyć będzie przypadku, gdy klient zgłosi się po wystawienie faktury konsumenckiej po czasie. Należy pamiętać, że w takim przypadku sprzedaż dokumentowana paragonem może być zmodyfikowana. Możliwe jest bowiem wystawienie – na żądanie klienta – faktury konsumenckiej. Po jej przekazaniu w kształcie potwierdzającym dane na paragonie, można automatycznie skorygować występujące na niej kwoty zgodnie z prawidłową stawką podatku VAT.
Natomiast w trzecim przypadku korekta podatku VAT nie wydaje się dopuszczalna. Dotyczy to sytuacji sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, na rzecz których sprzedaż dokumentowana była tylko paragonem i którym nie wystawiono faktur. Podatnik – sprzedawca nie może skorygować nienależnie zadeklarowanego podatku VAT, tym samym dokonać korekty deklaracji miesięcznej VAT-7, w której naliczył i wpłacił podatek VAT w wysokości 23% z tytułu świadczonych usług czy towarów, gdyż nie jest w stanie zidentyfikować osób fizycznych i zwrócić im nienależnie zapłacony zawyżony podatek VAT.
